جستجو

والت دیزنی

۱۳۴۵/۹/۲۴ - ۱۲۹۵/۹/۲۲

والتر الایاس دیزنی (Walter Elias Disney) انیمیشن‌ساز، تهیه‌کنندهٔ فیلم و کارآفرین آمریکایی، یکی از پیشگامان صنعت انیمیشن ایالات متحده بود که نوآوری‌های بسیاری را در ساخت انیمیشن و دنیای کارتون به وجود آورد. والت دیزنی، بنیان‌گذار یکی از بزرگ‌ترین امپراتوری‌های سرگرمی جهان، در ۵ دسامبر ۱۹۰۱ در ایلینوی شیکاگو به دنیا آمد. او دومین فرزند ادوارد و فلورا دیزنی بود و در خانواده‌ای که اهمیت بسیاری به هنر و نوآوری می‌داد، بزرگ شد. کودکی و نوجوانی والت را می‌توان به عنوان دورانی پر از ایده‌آل‌ها و نوآوری‌ها توصیف کرد که زیربنای آیندهٔ درخشان او شد. والت از کودکی به هنر و انیمیشن علاقه‌مند بود. او در نوجوانی در کلاس‌های هنری شرکت کرد و در هجده‌سالگی در رشتۀ تصویرگری بازرگانی کار خود را آزاد کرد. والت دیزنی در نخستین سال‌های دهۀ 1920 راهی کالیفرنیا شد و «استودیوی برادران دیزنی» (Disney Brothers Studio) (شرکت والت دیزنی کنونی) را به همراه برادرش روی (Roy) راه‌اندازی کرد. در همین استودیو بود که دیزنی شخصیت «میکی ماوس» را ساخت که نخستین موفقیت او در آفرینش شخصیت‌های کارتونی دوست‌داشتنی بود. بزرگ‌ترین آفرینش والت دیزنی، بی‌تردید، ایدهٔ شخصیت «میکی ماوس» بود که در سال 1928 با همکاری «اوبه آیورکس» (Ubbe Iwwerks) پدید آمد. با آمدن «میکی ماوس»، جهان با انیمیشن‌های تازه و متفاوتی آشنا شد و این نوآوری، موفقیت‌های بی‌شماری را به همراه داشت. پس از موفقیت «میکی ماوس»، والت به ساخت شخصیت‌های دیگری مانند «دانلد داک» و «گوفی» پرداخت. استودیوی انیمیشن والت دیزنی به سرعت به سرچشمۀ آفرینش داستان‌های گیرا و شخصیت‌های دوست‌داشتنی تبدیل شد. او همیشه بر این باور بود که انیمیشن نه تنها برای کودکان، بلکه برای همگان باید گیرا و سودمند باشد. با رشد استودیوی برادران دیزنی، او ماجراجوتر شد و با فیلم‌هایی مانند «سفیدبرفی و هفت کوتوله» (۱۹۳۷)، «پینوکیو» و «فانتزیا» (هر دو ۱۹۴۰)، «دامبو» (۱۹۴۱) و «بامبی» (۱۹۴۲)، دگرگونی و پیشرفت بزرگی را در دنیای انیمیشن پدید آورد. با پایان جنگ جهانی دوم، انیمیشن‌های تازه و فیلم‌هایی دیگر از او مانند «سیندرلا» (۱۹۵۰)، «زیبای خفته» (۱۹۵۹) و «مری پاپینز» (۱۹۶۴) دیدگاه مثبت منتقدان سینما و مخاطبان را در پی داشت. در این میان «مری پاپینز» با دریافت پنج جایزهٔ اسکار به یکی از شاهکارهای والت دیزنی تبدیل شد. والت دیزنی در ردای یک کارآفرین و کارگردان موفق، همواره در پی نوآوری بود. او به فناوری‌های نو و دگرگونی‌های اجتماعی توجهی بسیار داشت و می‌کوشید استودیوی خود را با جذابیت‌های تازه همراه کند. او یکی از نخستین افرادی بود که از فناوری رنگی در انیمیشن‌ها بهره برد و تازگی و زندگی بیش‌تری به دنیای انیمیشن بخشید. والت دیزنی به عنوان تهیه‌کنندهٔ فیلم، رکورد بیش‌ترین نامزدی و دریافت جایزهٔ «اسکار» را در کارنامۀ پربار خود دارد. او دو جایزهٔ دستاورد ویژهٔ گلدن گلوب و یک جایزهٔ «امی» را هم دریافت کرد. چندین فیلم دیزنی از سوی کتابخانۀ کنگره در فهرست ملی فیلم ثبت شده و همچنین از سوی موسسۀ فیلم آمریکا در فهرست بهترین فیلم‌های تاریخ قرار گرفته‌اند. پزشکان در نخستین روزهای ماه نوامبر ۱۹۶۶، والت دیزنی را مبتلا به سرطان ریه دانستند و کبالت‌درمانی را برای او آغاز کردند. در پایان همان ماه و در روز سی‌ام نوامبر، او که احساس ناخوشی می‌کرد، با آمبولانس از خانۀ خود به بیمارستان سنت جوزف منتقل شد و در پانزدهم دسامبر ۱۹۶۶، در سن شصت و پنج سالگی، بر اثر فروپاشی گردش خون ناشی از سرطان در همان بیمارستان درگذشت. دیزنی در خلوت مردی خجالتی، خودخور و ناامن بود، اما شخصیت عمومی گرم و دلنشینی داشت. استانداردهای بالای او باعث می‌شد تا از کسانی که با آن‌ها کار می‌کرد خواسته‌های بالایی داشته باشد. امروزه نمایش و اقتباس آثار سینمایی او همچنان ادامه دارد، پارک‌های موضوعی دیزنی از نظر اندازه و تعداد برای جذب بازدیدکنندگان در چندین کشور گسترش یافته‌اند و شرکت او به یکی از بزرگ‌ترین رسانه‌های جمعی و شرکت‌های سرگرمی جهان تبدیل شده است. گزیدهٔ آثار: میکی ماوس (۱۹۲۸) سه خوک کوچولو (۱۹۳۳) سفیدبرفی و هفت کوتوله (۱۹۳۷) پینوکیو (۱۹۴۰) دامبو (۱۹۴۱) بامبی (1942) سیندرلا (۱۹۵۰) آلیس در سرزمین عجایب (۱۹۵۱) پیتر پن (۱۹۵۳) لیدی و ترمپ (۱۹۵۵) زیبای خفته (۱۹۵۹) صد و یک سگ خالدار (۱۹۶۱) مری پاپینز (۱۹۶۴) کتاب جنگل (۱۹۶۷)