شابک: 9647974345
نوع جلد: نرم فانتزی
تعداد صفحات: ۳۵۲ صفحه
نوبت چاپ: یکم
قطع: جیبی(۸.۵×۱۲)
زبان: فارسی
پردازش سفارش: ۱ تا ۲ روز کاری
ساختار کتاب: کتاب « آداب و رسوم - عقد و عروسی - جشن ازدواج» دو بخش و پنجاه و چهار عنوان فرعی را در بر میگیرد و چهارمین کتاب از مجموعهٔ ششجلدی «جشن ازدواج» به شمار میآید.
شیوهٔ نگارش کتاب: ریحانه فرهنگی در پیشگفتار کتاب با عنوان «شادیانه» نوید میدهد که در مراسم ازدواج نیز میتوان مانند هر آیین برجسته و ارجمند دیگر زندگی از هنر علتیابی و چرایی آداب و دانش راهبردی مدیریت بهره گرفت. در این شرح آمده است که در این برههٔ خجسته از زندگی هر انسانی، با پیوند دو تن در واقع دو خانواده به هم میپیوندند و از این رو یافتن محورهای مشترک در برقراری مراسم عروسی برای پیشگیری از بروز اختلافات احتمالی اهمیت فراوانی دارد. از این دیدگاه، واکاوی آیین ازدواج در ایرانزمین و معرفی گام به گام مراحل گوناگون آن کاری سترگ است که این مجموعه طرحی روشن و کارساز در این راستاست. در «شادیانه» خطوط کلی چنین طرحی مشخص میشود که هدف این کتاب پرداختن به آداب و رسوم ازدواج در میان اقوام و فرهنگهای مختلف این سرزمین نیست، بلکه نمایاندن اشتراک نظرها در میان این همه تنوع است. «عقد و عروسی» به گونهای خاص و با ریزبینی به توصیف سن قانونی برای عقد، آراستن سفرهٔ عقد، هر یک از مواد و وسایل سفرهٔ عقد و حکمت استفاده از هر یک از آنها، زمان عقد، جاری شدن صیغهٔ عقد، شرایط عاقد، مدعوین عقد، جشن عقد، فاصلهٔ میان عقد و عروسی، آراستگی عروس و داماد در جشن عروسی، ماشین عروس و داماد، میهمانان عروسی، نحوهٔ پذیرایی در جشن عروسی و بسیاری دیگر از موضوعات مربوط میپردازد. اگر چه شیوهٔ نگارش کتاب در چارچوب پرسش و پاسخ نیست، اما با توجه به عناوین متنوع و گویای آن، پاسخگوی هر سؤال رایجی در این زمینه خواهد بود. قسمتی از نخستین بخش کتاب به توضیح مفصل هر یک از نمادهای سفرهٔ عقد اختصاص مییابد که چرا نیاکان ما چنین نشانههایی را برای آغاز زندگی مشترک خوشیمن میدانستند. برای نمونه، وجود تخم مرغ روی سفرهٔ عقد با آرزوی باروری و تداوم نسل و سبزی خوردن با امید خرمی و سرسبزی و شادمانی و اسپند به منظور دفع چشمزخم برای زوج جوان است. به این ترتیب درمییابیم که انتخاب این نمادها با هشیاری و آگاهی انجام شده است. همچنین در این نگاشته افزون بر توصیههایی که به رفتارها و کارهای مطلوب میشود، انجام برخی برخوردها نامتناسب معرفی میگردد. از جملهٔ این کارهای نابجا میتوان «ازدواج با وجود اعتیاد»، «روزهای نامناسب عقدکنان»، «رسوم ناپسند» و «شیوههای ناپسند تازه» را نام برد. در قسمتی از کتاب، جزییات پوشاک و آراستگی عروس و داماد، دسته گل عروس، ماشین عروس و داماد، کیک عروسی، قربانی عروسی و هر چه که موجب میشود تا ظاهر، رفتار و جایگاه زوج جوان به روشنی و درستی از میهمانان دیگر مشخص و متمایز باشد، آمده است. در پایان هر یک از دو قسمت کتاب، بخشی از آن به شرح و بازبینی این مراسم در نزدیک به یک سده پیش اختصاص مییابد که زیر عنوان «عقد مادربزرگها و پدربزرگها» و «عروسی مادربزرگها و پدربزرگها» قرار دارد. در چینش کنار هم مراسم عقد و عروسی در گذشته و حال، مقایسهای زیبا میان زندگی در دوران قدیم و روزگار امروز انجام میشود و به این ترتیب، شباهتها و تفاوتهای آن به خوبی آشکار میگردد.
شمایی از کتاب: «عقد و عروسی» از مراحلی سخن میگوید که درست پیش از آغاز زندگی زوج قرار دارد و آنها مراسم مقدماتی ازدواج را پشت سر گذاشتهاند. این نگاشته در آغاز به شرح ضرورت عقدکرده ماندن برخی اززوجهای جوان میپردازد که با توجه به وضعیت اقتصادی، شمار آنها روزافزون است. به این ترتیب مشخص میشود که این گروه از زوجها معمولاً مراسم عقد و عروسی جداگانه و گاه مفصلی برپا میکنند که برخی از مراحل و آداب این دو جشن، همسان است. این کتاب از توجه به توصیههای بهداشتی و انجام آزمایشهای لازم پیش از عقد گرفته تا سن مناسب ازدواج و سلامت اخلاقی زن و مرد را هر چند به شکل مختصر، مورد توجه قرار میدهد. همچنین به شرح تفاوت عقد محضری و عقد نمایشی میپردازد با این توضیح که امروز بیشتر عقدها به طور رسمی در محضر برگزار میشود که امکان حضور انبوه میهمانان در آن وجود ندارد. از این رو عروس و دامادها به شکل نمادین، سفرهٔ عقد را در خانه میگسترند تا همهٔ عزیزانشان گرد آن جمع شوند. در حین این توضیحات و توصیفات، گاه نکات نو، شگفتآور و جالب توجهی مطرح میگردد که بیگمان کنجکاوی خوانندهٔ دقیق و مشتاق را برمیانگیزد. عناوینی مانند «اهمیت آموزش مسایل جنسی»، «اهمیت پذیرش نتیجهٔ مشاورهٔ ازدواج»، «زن عاقد»، «عایت حال عروس»، «عقدکنان در شرایط اضطراری»، «کارتهای استثنایی»، «خداحافظی با تجرد»، «شبی پرتنش برای عروس» و دهها عنوان گیرا و جالب دیگر، نگاه خواننده را به سوی خود میکشد و او را وادار به درنگ و خواندن مطالب میکند. آوردن ابتکارات و طرحهای جدید در زمینهٔ کارت عروسی، کیک عروسی، ماشین عروس و داماد و دیگر نوآوریها در این مراسم، دورنمایی جذاب برای به کار گیری شیوههای چشمگیر و تازهتر به برگزارکنندگان این مجالس میدهد. در «عقد و عروسی» نگاهی نیز به مراسم آغاز پیوند زن و مرد از دیدگاه بزرگان معنوی افکنده شده که با عنوان «جشن عروسی از دیدگاه اسلام» آمده است. در این قسمت میخوانیم که جشن و ولیمهٔ عروسی چنان در نظر پیامبر اکرم (ص) اهمیت داشته است که خود برای ولیمهٔ ازدواج فاطمه (س) و حضرت علی (ع) اقدام به تدارک غذای عروسی کردند و آن غذا به گونهای متبرک میشود که هر چه مدعوین بیشتری از سراسر شهر در آن مجلس گرانقدر حضور مییافتند، باز هم غذا برای همگان موجود بود. در لا به لای سطور این نگاشته درمییابیم که جشن ازدواج یکی از مقدسترین و مهمترین مراسم در فرهنگ ملی و معنوی ایرانزمین به شمار میآید. از این دیدگاه در کتاب «عقد و عروسی» آموختن آداب، ریشهیابی آیینها و اجرا کردن آنها به بهترین و زیباترین شکل به صورت یک نیاز و ضرورت برای زوج جوان و نزدیکان آنها جلوه میکند. به این ترتیب با بهرهمندی از خرد پیشینیان و فناوریهای نوین میتوان هر لحظۀ این آیین والا و بیمانند را دلنشین و جاودانه ساخت.
کاربرد کتاب: خواندن این کتاب به زوجهایی که در آستانهٔ ازدواج قرار دارند یا در دوران خوش نامزدی به سر میبرند، توصیه میشود. همچنین این نوشته برای خانوادههایی که دارای دختران و پسران نوجوان و جوان هستند و به زودی با تصمیمگیری دشوار و تعیینکنندهای برای زندگی این دلبندان رو به رو خواهند شد، مفید خواهد بود. این مادران و پدران میتوانند با مطالعۀ مطالب این کتاب بیاموزند و انتخاب کنند که در چنین مرحلهٔ سرنوشتسازی کنار فرزندان خود قرار بگیرند، نه رو در روی آنها و از این طریق، راهنمای سودبخش و دلگرمکنندهای برای عزیزان خود باشند. مطالب «عقد و عروسی» میتواند همچون آبی بر آتش اختلافات جزیی باشد که گاه بر سر اجرای اشکال مختلف رسوم ازدواج میان دو خانواده درمیگیرد. آنگاه چنین کتابی که به آسانی در دسترس همگان قرار دارد، میتواند محور اشتراک نظر و دستیابی به تفاهم قرار گیرد و بر مبنای رهنمودهای آن عمل شود. از سوی دیگر، کسانی که به مطالعات و پژوهشهای اجتماعی و جامعهشناختی علاقمند هستند، با مراجعه به این کتاب، الگویی مناسب برای بررسیهای گستردهتر و همهجانبهتر در اختیار خواهند داشت. «عقد و عروسی» پیامرسان پیوند قلبهاست؛ نه میان زن و مرد، بلکه میان خانوادههای آنها که از طریق عزیزان خود با هم مرتبط میشوند. مراسم گوناگون ازدواج، بنیاد چنین ارتباط نزدیک و حساسی را پی میریزد و از این جایگاه، درخور تلاش و توجهی ویژه است. بر این مبنا جا دارد که این آداب ارزشمند با دقت و هشیاری آموخته و با یاری آمیزهای از حکمت و عشق، به گونهای درست مدیریت شود تا بنیاد یک خانوادهٔ سالم که شالودهٔ اجتماعی رشدیافته است، شکل بگیرد.