ساختار کتاب: کتاب «ایزدان و ایزدبانوان» بخشهای «پیشگفتار»، نه بخش، «واژهنامه» و «کتابنامه» را در بر میگیرد.
شیوهٔ نگارش: میشل ام. هول کتاب «ایزدان و ایزدبانوان» را با پیشگفتاری مفصل در بارهٔ یونان باستان آغاز کرده است. نویسنده پس از پیشگفتار، متن کتاب را در نه بخش مجزا با نه داستان از اساطیر یونانی به زبانی شیوا و گیرا روایت کرده است. هر یک از این نه بخش، به سه جزء تقسیم شده؛ بخش دیپاچه که هول با بیانی موجز، دیدی کلی از محتوای بخش، منشأ، ریشهها و خاستگاههای آن اسطوره را به خوانندهٔ کتاب بازمینماید. نویسنده پس از دیپاچه، خواننده را با قلم گیرایش به دنبال خود میکشاند تا داستانی سراسر شگفتی، جذابیت، شادی و گاه غم را دنبال کند. هول در انتهای هر بخش، تفسیری کارشناسانه از هر اسطوره را با نقدهایی از اسطورهشناسان نامی در حوزهٔ یونان باستان ارایه میکند. نویسنده برای تکمیل کار خود منابع مورد استفاده در هر بخش را به صورت پینوشت آورده است. این کتاب خواندنی به واژهنامهای آراسته شده که برخی از واژههای کلیدی اساطیر باستانی را برای دسترسی آسانتر خواننده پیش روی او قرار میدهد. بخش پایانی این نگاشته، شامل کتابنامهایست که منابع مورد استفادهٔ نویسنده و همچنین منابعی برای مطالعهٔ بیشتر علاقمندان را در بر دارد.
شمایی از کتاب: میشل هول کتاب ایزدان و ایزدبانوان را با زبانی ساده، اما گیرا و خواندنی نگاشته است. این نویسندهٔ توانا در پیشگفتاری مفصل، کلام خود را از واژهشناسی کلمهٔ اسطوره آغاز میکند و از آنجا که به خوبی میداند که برای درک مفهوم واقعی و همهجانبهٔ یک موضوع باید به همهٔ جوانب آن اشراف داشت، از موقعیت جغرافیایی، حدود و ثغور، آب و هوا و محصولات سرزمین یونان، تاریخ این کشور، شغل یونانیان، سیاست و حاکمان، ادبیات پربار و زیبای این سرزمین کهن، الفبا سخن میگوید و در نهایت به دین و فرهنگ مردم این سرزمین و خدایان پرداخته است. در بخش نخست، نویسنده داستان آفرینش جهان را از دید اساطیر یونان بیان میکند و از اهمیت و تأثیر این داستانها بر زندگی مردم پرده برمیدارد. همچنین عناصر کلیدی و سازندهٔ اسطوره و نحوهٔ شکلگیری و معنای آن عنصر را در زندگی روزمرهٔ یونانیان بازمینمایاند. در داستان دوم، نویسنده از جنگ میان خدایان مختلف یونان سخن میگوید و از چگونگی تقسیمبندی جهان زیر سلطهٔ هر کدام پرده برمیدارد. در ادامه نوبت به آفرینش انسان میرسد، انسانی که برخی از خدایان به اعتلای جسمی و شخصیت او یاری میرسانند، اما بیشتر خدایان بیمناک از قدرتمند شدن انسان، به دشمنی با او برمیخیزند و بحث مجازات خدایان و انسانها در اینجا مورد بحث قرار میگیرد. نویسنده در بخشهای دیگر، نسبت خدایان با باروری، کشاورزی، شور و جذبه و شادی و اندوه را روایت میکند و پس از آن با حکایت کردن داستانی دلنشین و پرمهر، از اهمیت مفهوم مهماننوازی در فرهنگ یونان باستان سخن به میان میآورد. دو بخش پایانی کتاب به مفاهیم خودشیفتگی و تکبر اختصاص دارد.
کاربرد کتاب: این کتاب، نگاشتهای مناسب برای آشنایی با اساطیر یونان باستان است. اساطیر تحلیل و اندیشههای انسانهای باستانی برای شناخت و تفسیر جهان پیرامونشان را روایت میکنند و میتوانند شناختی از ریشههای داستانهای عامیانه، خرافهها و حتی دیدگاههای علمی به ما بدهند. مطالعهٔ اساطیر که خود شاهکارهای ادبی بینظیری هستند، هم حس زیباییشناسی خواننده را اقناع میکند، هم درکی تاریخی از دوران پیش از تاریخ به خوانندهٔ مشتاق ارائه میدهند و هم میتوانند به شناخت پیشینیان و به کار گیری خرد نهفته در کهنالگوهای باستانی برای رشد شخصی کمک شایانی کند.
روش مطالعه: این کتاب را میتوان به تنهایی و به صورت بخشبخش مجزا خواند و از هر داستان آن لذت برد و در مورد مفاهیم فرهنگی و آموزههای اخلاقی هر بخش اندیشید. همچنین این کتاب میتواند در حلقههای کتابخوانی خوانده و به بحث گذاشته شود. این کتاب میتواند پیشدرآمدی مناسب و سودمند برای آشنایی با اهمیت اساطیر در شناخت جهان و در نهایت شناخت خود باشد.